Σχέσεις του ΕΕΣ με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο
Το ΕΕΣ επικουρεί το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο στην εκπλήρωση των υποχρεώσεων που υπέχουν ως αρμόδιες για τον προϋπολογισμό και τη χορήγηση απαλλαγής αρχές κατά τον έλεγχο της εκτέλεσης του προϋπολογισμού της ΕΕ.
Το άρθρο 287 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ) αποτελεί τη νομική βάση επί της οποίας θεμελιώνονται οι σχέσεις του ΕΕΣ με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο (ΕΚ) και το Συμβούλιο της ΕΕ («Συμβούλιο»). Σύμφωνα με τη ΣΛΕΕ, το ΕΕΣ "επικουρεί το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο κατά τον έλεγχο της εκτέλεσης του προϋπολογισμού."
Ως ο ανεξάρτητος εξωτερικός ελεγκτής της ΕΕ, εξετάζουμε τους λογαριασμούς εσόδων και εξόδων της Ένωσης και παρέχουμε στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο δήλωση διασφάλισης σχετικά με την αξιοπιστία των λογαριασμών, καθώς και σχετικά με τη νομιμότητα και την κανονικότητα των πράξεων στις οποίες αυτοί βασίζονται. Επίσης, υποβάλλουμε παρατηρήσεις στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο επί συγκεκριμένων θεμάτων, υπό μορφή ειδικών εκθέσεων, επισκοπήσεων και γνωμών.
Οι διαπιστώσεις και οι συστάσεις που παρέχουμε στο Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο βοηθούν τις αρμόδιες για τον προϋπολογισμό αρχές να αξιολογούν κατά πόσον τα κεφάλαια της Ένωσης εισπράττονται και δαπανώνται ορθά και να παρακολουθούν κατά πόσον ο προϋπολογισμός της ΕΕ εξασφαλίζει οικονομική αποδοτικότητα.
Θεσμικές σχέσεις
Καθ’ όλη τη διάρκεια του οικονομικού έτους, το ΕΕΣ βρίσκεται σε ενεργό διάλογο με το Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο, παραμένοντας παράλληλα αμερόληπτο ως οφείλει, όντας ο ανεξάρτητος εξωτερικός ελεγκτής της ΕΕ.
Βασική μας προτεραιότητα είναι να παρουσιάζουμε τις διαπιστώσεις και τις συστάσεις των ελέγχων μας στο Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο εγκαίρως και με σαφήνεια. Χάρη στον διοργανικό διάλογο, το έργο μας έχει θετικό αντίκτυπο στη χρηματοοικονομική διαχείριση της ΕΕ και μας δίνει τη δυνατότητα να υποστηρίζουμε τους νομοθέτες της ΕΕ στη λήψη τεκμηριωμένων αποφάσεων και στο νομοθετικό έργο τους.
Η υπαγόμενη στη Διεύθυνση Προεδρίας ομάδα θεσμικών σχέσεων διαχειρίζεται και συντονίζει τις σχέσεις του ΕΕΣ με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο. Επισήμως την ευθύνη για τις εξωτερικές σχέσεις του ΕΕΣ, ιδίως τις σχέσεις με άλλα θεσμικά όργανα της ΕΕ, φέρει ο/η Πρόεδρός του. Ο/Η Πρόεδρος μπορεί να αναθέτει καθήκοντα στο Μέλος που είναι αρμόδιο για τις θεσμικές σχέσεις, αποστολή του οποίου είναι να διευκολύνει τη διεύρυνση και την εμβάθυνση των επαφών μεταξύ του ΕΕΣ και των άλλων θεσμικών και λοιπών οργάνων της ΕΕ.
Επικοινωνία με την ομάδα θεσμικών σχέσεων:
Σχέσεις με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο
Το έργο του ΕΕΣ είναι χρήσιμο για όλες τις επιτροπές του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, καθώς και για πολλές άλλες κοινοβουλευτικές δομές, όπως οι διακοινοβουλευτικές αντιπροσωπείες και οι πολιτικές ομάδες. Κάθε χρόνο παρουσιάζουμε το έργο μας σε διάφορες επιτροπές και άλλες κοινοβουλευτικές δομές του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.
Βασικός εταίρος μας στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο είναι η Επιτροπή Ελέγχου του Προϋπολογισμού (CONT), η οποία είναι αρμόδια για τις σχέσεις του Κοινοβουλίου με το ΕΕΣ, για την κατάρτιση της γνώμης του Κοινοβουλίου σχετικά με τον διορισμό των Μελών μας, καθώς και για την εξέταση των εκθέσεών μας.
Η επιτροπή CONT είναι επίσης αρμόδια να ασκεί έλεγχο επί της εκτέλεσης του προϋπολογισμού της Ένωσης, του Ευρωπαϊκού Ταμείου Ανάπτυξης, καθώς και των θεσμικών και λοιπών οργάνων που χρηματοδοτούνται από την ΕΕ. Συνεπώς, διαδραματίζει καίριο ρόλο στην ετήσια διαδικασία χορήγησης απαλλαγής. Δεδομένου ότι οι ελεγκτικές εργασίες μας χρησιμεύουν ως βάση για τη διαδικασία χορήγησης απαλλαγής, η επιτροπή CONT και το ΕΕΣ συνεργάζονται στενά καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους. Η επιτροπή CONT είναι επίσης αρμόδια να παρακολουθεί την οικονομική αποδοτικότητα της ενωσιακής χρηματοδότησης κατά την υλοποίηση των πολιτικών της ΕΕ. Ως εκ τούτου, οι περισσότερες ειδικές εκθέσεις και επισκοπήσεις που καταρτίζουμε παρουσιάζονται σε αυτήν, ενώ και οι εργασίες μας που αφορούν τον έλεγχο επιδόσεων ολοένα και συχνότερα παρουσιάζονται και συζητούνται στο πλαίσιο διαφόρων άλλων τομεακών επιτροπών του ΕΚ.
Σχέσεις με το Συμβούλιο
Οι εργασίες του ΕΕΣ είναι χρήσιμες για πολλά προπαρασκευαστικά όργανα του Συμβουλίου. Παρουσιάζουμε όλες τις ειδικές εκθέσεις μας στα προπαρασκευαστικά όργανα του Συμβουλίου που είναι αρμόδια για τον αντίστοιχο θεματικό τομέα.
Βασικός συνομιλητής του ΕΕΣ στο Συμβούλιο είναι η Επιτροπή Προϋπολογισμού, που είναι αρμόδια για την ετήσια διαδικασία του προϋπολογισμού της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένης της απαλλαγής. Επιπλέον, είναι αρμόδια για όλες τις νομοθετικές εργασίες που αφορούν τη δημοσιονομική νομοθεσία της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένου του δημοσιονομικού κανονισμού.
Το Συμβούλιο διορίζει τα Μέλη του ΕΕΣ βάσει πρότασης του αντίστοιχου κράτους μέλους και κατόπιν διαβούλευσης με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, σύμφωνα με το άρθρο 286
ΣΛΕΕ.
Σχέσεις με τις κυβερνήσεις και τα κοινοβούλια των κρατών μελών
Οι διαπιστώσεις και οι συστάσεις που διατυπώνονται στο πλαίσιο των ελέγχων του ΕΕΣ μπορούν να συνδράμουν τα κράτη μέλη στη λήψη αποφάσεων επί ζητημάτων που άπτονται της χρηστής διαχείρισης των οικονομικών της ΕΕ και της εφαρμογής των πολιτικών της.
Τα Μέλη του ΕΕΣ διατηρούν επαφές με τις κυβερνήσεις και τα κοινοβούλια των χωρών τους. Κύριοι συνομιλητές του ΕΕΣ σε επίπεδο κρατών μελών είναι, μεταξύ άλλων, τα υπουργεία και οι κοινοβουλευτικές επιτροπές που είναι αρμόδιες για τις ευρωπαϊκές υποθέσεις, τα οικονομικά και τους δημόσιους λογαριασμούς.
Η ομάδα θεσμικών σχέσεων του ΕΕΣ συνεργάζεται με τους εκπροσώπους των εθνικών κοινοβουλίων στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.
Διαδικασία απαλλαγής
Κάθε χρόνο, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο αποφασίζουν αν θα εγκρίνουν ή θα "χορηγήσουν απαλλαγή" για την εκτέλεση του προϋπολογισμού της ΕΕ από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή σε ένα δεδομένο έτος. Η διαδικασία αυτή είναι γνωστή ως ετήσια διαδικασία χορήγησης απαλλαγής.
Προς υποστήριξη των εργασιών του Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου ως αρμόδιων για τον προϋπολογισμό αρχών, το ΕΕΣ υποβάλλει στα δύο αυτά θεσμικά όργανα ετήσιες εκθέσεις που περιλαμβάνουν δήλωση διασφάλισης σχετικά με την αξιοπιστία των λογαριασμών της ΕΕ, καθώς και σχετικά με τη νομιμότητα και την κανονικότητα των πράξεων στις οποίες αυτοί βασίζονται.
Κάθε φθινόπωρο, η διαδικασία απαλλαγής ξεκινά επίσημα με την παρουσίαση από τον/την Πρόεδρο του ΕΕΣ της ετήσιας έκθεσης, την ημέρα της δημοσίευσής της, στην επιτροπή
CONT στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Στη συνέχεια, ο/η Πρόεδρος του ΕΕΣ παρουσιάζει την ετήσια έκθεση σε σύνοδο της ολομέλειας του Κοινοβουλίου.
Στο Συμβούλιο, η διαδικασία απαλλαγής ξεκινά με την παρουσίαση της ετήσιας έκθεσης από τον/την Πρόεδρο του ΕΕΣ ενώπιον του Συμβουλίου Οικονομικών και Δημοσιονομικών Θεμάτων (ECOFIN).
Η επιτροπή CONT διοργανώνει δημόσιες ακροάσεις για κάθε βασικό τομέα πολιτικής της ΕΕ, οι οποίες καλύπτουν όλα τα θεσμικά και λοιπά όργανα της ΕΕ. Τα Μέλη-εισηγητές του ΕΕΣ συμμετέχουν στις εν λόγω ακροάσεις για τη χορήγηση απαλλαγής, παρουσιάζοντας τα διάφορα κεφάλαια της ετήσιας έκθεσης του ΕΕΣ και σχετικές ειδικές εκθέσεις και επισκοπήσεις.
Παράλληλα με τις ακροάσεις για την απαλλαγή ενώπιον του Κοινοβουλίου, τα κλιμάκια ελέγχου του ΕΕΣ παρουσιάζουν τα κεφάλαια της ετήσιας έκθεσης επί των οποίων εργάστηκαν στην Επιτροπή Προϋπολογισμού του Συμβουλίου. Βάσει της ετήσιας έκθεσης του ΕΕΣ, η Επιτροπή Προϋπολογισμού του Συμβουλίου καταρτίζει σχέδιο συστάσεων επί της απαλλαγής, το οποίο παρουσιάζει ενώπιον της επιτροπής CONT του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.
Η τελευταία, βασιζόμενη στις δημόσιες ακροάσεις που διοργανώνονται στο πλαίσιο των συνεδριάσεών της, καταρτίζει εκθέσεις σχετικά με την απαλλαγή οι οποίες καλύπτουν όλους τους βασικούς τομείς πολιτικής και τα θεσμικά όργανα. Οι εν λόγω εκθέσεις εξετάζονται εν συνεχεία κατά τη διάρκεια της συζήτησης που διεξάγεται στην ολομέλεια του Κοινοβουλίου σχετικά με τη χορήγηση απαλλαγής, στην οποία το Συμβούλιο παρουσιάζει επίσης τις συστάσεις του επί του θέματος. Το Κοινοβούλιο καλεί τον/την Πρόεδρο του ΕΕΣ να συμμετάσχει στη δημόσια αυτή συζήτηση σχετικά με τη χορήγηση απαλλαγής, μαζί με τον αρμόδιο για τον προϋπολογισμό της ΕΕ Επίτροπο.
Στη σύνοδο της ολομέλειας, όλα τα μέλη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ψηφίζουν σχετικά με τη χορήγηση απαλλαγής στην Επιτροπή και στα άλλα θεσμικά και λοιπά όργανα της ΕΕ όσον αφορά την από μέρους τους εκτέλεση του προϋπολογισμού της ΕΕ.
Μετά την ψηφοφορία, ο/η Πρόεδρος του Κοινοβουλίου υπογράφει τα ψηφίσματα για τη χορήγηση απαλλαγής. Η χορήγηση απαλλαγής από το Κοινοβούλιο σηματοδοτεί το επίσημο κλείσιμο των λογαριασμών του εκάστοτε θεσμικού οργάνου για το υπό εξέταση έτος. Σε περίπτωση άρνησης χορήγησης απαλλαγής σε συγκεκριμένο θεσμικό ή άλλο όργανο της ΕΕ, η απόφαση αναβάλλεται για το επόμενο φθινόπωρο.
Κατά την ολοκλήρωση της διαδικασίας χορήγησης απαλλαγής, η επόμενη σχετική διαδικασία βρίσκεται ήδη σε εξέλιξη. Υποστηρίζοντας τις αρμόδιες για τον προϋπολογισμό και τη χορήγηση απαλλαγής αρχές της ΕΕ —συγκεκριμένα το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο— κατά τον έλεγχο της εκτέλεσης του προϋπολογισμού της ΕΕ, το ΕΕΣ διαδραματίζει καθοριστικό ρόλο στη διαφύλαξη της οικονομικής ευρωστίας και της λογοδοσίας της Ένωσης.
Όπως όλα τα άλλα θεσμικά και λοιπά όργανα της ΕΕ που χρηματοδοτούνται από τον προϋπολογισμό της ΕΕ, και το ΕΕΣ υπόκειται στη διαδικασία απαλλαγής. Κάθε χρόνο, το ΕΚ και το Συμβούλιο εξετάζουν ενδελεχώς τους ετήσιους λογαριασμούς του ΕΕΣ και τις δραστηριότητές του κατά τη διάρκεια του υπό εξέταση οικονομικού έτους, καθώς και την έκθεση που καταρτίζει ανεξάρτητος ελεγκτής, και ακολουθούν τη συνήθη διαδικασία χορήγησης απαλλαγής. Η επιτροπή CONT καλεί τον/την Γενικό/-ή Γραμματέα του ΕΕΣ σε δημόσια ακρόαση για την απαλλαγή, στο πλαίσιο της οποίας ανταλλάσσονται απόψεις και παρέχονται απαντήσεις στις ερωτήσεις των μελών της επιτροπής.
Σχετικοί σύνδεσμοι