Spotkanie Komitetu Kontaktowego prezesów najwyższych organów kontroli Unii Europejskiej, Warszawa, 27–28 czerwca 2019 r.

Gospodarzem tegorocznego spotkania Komitetu Kontaktowego była Najwyższa Izba Kontroli, a przewodniczył mu Prezes NIK Krzysztof Kwiatkowski. W charakterze obserwatorów w obradach uczestniczyli ponadto prezesi najwyższych organów kontroli (NOK) krajów kandydujących, a także przedstawiciele inicjatywy SIGMA.
Głównym punktem spotkania było seminarium pt. „Cyfrowa Europa: wyzwania i możliwości dla NOK Unii Europejskiej", które poprowadziła Kontroler Generalna Finlandii Tytti Yli-Viikari. Było ono okazją do omówienia roli NOK w procesie cyfryzacji w Unii Europejskiej w kontekście wdrażania strategii jednolitego rynku cyfrowego – w tym Europejskiej agendy cyfrowej – której Komisja Europejska nadała wysoki priorytet, a także w obliczu coraz pilniejszej konieczności, aby NOK wykorzystywały narzędzia cyfrowe do usprawnienia swoich procesów kontrolnych. Dyskusję rozpoczęli Marek Zagórski, Minister Cyfryzacji, Michał Boni, poseł do Parlamentu Europejskiego w latach 2014–2019, i Małgorzata Nikowska reprezentująca DG CNECT Komisji Europejskiej, którzy przedstawili omawiane zagadnienie z perspektywy odpowiednio państwa członkowskiego (Polski), obywateli i Komisji.
Po seminarium odbyły się dwie dyskusje panelowe. W pierwszej z nich udział wzięli Janar Holm (NOK Estonii; moderator panelu), Charles Deguara (NOK Malty), Stefan Lundgren (NOK Szwecji) i Tomaž Vesel (NOK Słowenii). Omówili oni wyzwania i możliwości związane z kontrolami wykonania zadań dotyczącymi unijnych i krajowych programów realizowanych w obszarze administracji elektronicznej i cyberbezpieczeństwa. W czasie debaty zwrócono uwagę na wpływ transformacji cyfrowej na pracę najwyższych organów kontroli, które coraz częściej przeprowadzają kontrole informatyczne.
Drugiej dyskusji panelowej, która dotyczyła między innymi wykorzystania zasobów cyfrowych na potrzeby kontroli, przewodniczył Manfred Kraff (Służba Audytu Wewnętrznego, Komisja Europejska). Udział w debacie wzięli Vítor Caldeira (NOK Portugalii), Kay Scheller (NOK Niemiec), Arno Visser (NOK Niderlandów) i Tytti Yli-Viikari (NOK Finlandii). W ramach panelu przedstawiono przykłady dobrych praktyk polegających na zastosowaniu innowacyjnych podejść, strategii i narzędzi, które mogą pomóc NOK we wnoszeniu wartości dodanej w wyniku przeprowadzanych przez nie kontroli.
Najwyższe organy kontroli UE włączają się w proces cyfryzacji poprzez wykonywanie swoich mandatów oraz – w stosownych przypadkach – wprowadzanie narzędzi i rozwiązań cyfrowych w swojej pracy. Aby unijne NOK mogły właściwie odgrywać przypadającą im rolę w procesie cyfryzacji, Komitet Kontaktowy zachęca je do:

• kontrolowania odpowiednich działań i kompetencji związanych z wdrażaniem cyfryzacji,
• dopilnowania, by przysługujące NOK prawo dostępu do istotnych informacji i danych nie zostało podważone w konsekwencji cyfryzacji,
• zadbania o odpowiednie przygotowanie cyfrowe NOK do wykonywania takich kontroli poprzez inwestowanie w technologie, pomysły i personel,
• zoptymalizowania podejścia kontrolnego i procedur stosowanych przez NOK,
• korzystania ze środków komunikacji cyfrowej w celu udostępniania informacji społeczeństwu obywatelskiemu oraz – w razie potrzeby – konsultowania się w toku prac z zainteresowanymi stronami.

Podczas drugiego dnia spotkania Komitet Kontaktowy zapoznał się z rezultatami prac prowadzonych przez jego organy robocze, innymi planowanymi działaniami oraz wynikami międzynarodowej kontroli w sprawie jakości powietrza (koordynowanej przez NIK i NOK Niderlandów), a także z wynikami kontroli dotyczącej infrastruktury TIK w sektorze publicznym (NOK Łotwy).
Kolejne spotkanie Komitetu Kontaktowego odbędzie się w październiku 2020 r., a jego gospodarzem będzie Europejski Trybunał Obrachunkowy.